نشست تخصصی با موضوع «پایش بخش صنایع پایین‌دستی در طرح جامع مس» توسط کمیته صنایع‌پایین‌دستی انجمن مس ایران با حضور فعالین این حوزه در محل اتاق بازرگانی ایران برگزار شد. با توجه به تعدد موضوعات مطرح شده شرح جلسه در چند بخش منتشر خواهد شد.
محمدی: پنجره فرصت ها اگر استفاده نشود به پنجره تهدید تبدیل می‌گردد
محمدی از گروه معدن و صنایع معدنی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی در خصوص طرح جامع مس بیان کرد: یک سری از مشکلاتی که تولیدکنندگان در صنعت مس مطرح می‌کنند در صنایع دیگر هم وجود دارد. طبق تجربه‌ای که در دیگر صنایع دیده‌ایم برای رفع چالش‌ها یا ارتقا طرح ارائه شده به این صنعت، با نقش دادن به یک انجمن و مشارکت افراد خبره و صنعتگران می توان بیشتر تاثیر گذار بود تا اینکه با زور، با قاعده و قانون، کاری را اجرا کنند. در کشور ما با توجه به مسائلی که وجود دارد و محدودیت منابع مالی، همه حوزه ها می خواهند منابع را به سمت خود سوق دهند به همین‌خاطر بحث جریان سازی و گفتمان سازی بسیار تاثیر دارد.
وی افزود: شکی وجود ندارد که صنعت مس از اولویت های کلیدی و از پتانسیل های بالقوه از نظر سود دهی مالی است ولی شاید این نگاه هنوز در سطح جامعه و در سیاست گذاران و در حکمرانی کشور به آن شکل وجود نداشته باشد که این صنعت می تواند اولویت یک باشد. چه بسا که امروز ده رسته فعالیت آمده و بخش معدن هم به طور کلی مطرح شده است.
محمدی پیشنهاد داد: یکی از کارهایی که حاکمیت ها و انجمن ها انجام می دهند شفاف سازی است. باید آمار و ارقام این صنعت خوب شناسایی شود و در اختیار متولیان این حوزه قرار بگیرد. یک شرکت گنگ و گیج در پایین دست سرمایه گذاری می کند و به یکباره ورشکست می شود یا ممکن است یک شرکت دیگر در دام یک فناوری جدید بیفتد و سرمایه گذاری کند و بعد متوجه شود آن چیزی که باید می شد نبوده است. به همین خاطر باید مطالعه بازار دقیقی انجام شود و تکنولوژی های جدید رصد گردد.
وی تاکید کرد: پنجره فرصت ها برای استفاده است اگر استفاده نشود به پنجره تهدید تبدیل می‌گردد.
مغانلو: بازگشت ارز حاصل از صادرات کلیه محصولات پتروشیمی و فلزات زمینه‌ای مشمول ارائه حواله های صادراتی شده است
مهندس مغانلو، مدیرعامل شرکت شکوه مس قم در این نشست عنوان کرد: ما تولید کننده مفتول ۸ میلیمتری هستیم و وابسته به رقابت کاتد در بورس هستیم. کاتد در دو رینگ عرضه می شود یکی رینگ صادراتی با قیمت گذاری بسیار بد و دومی رینگ داخلی که تولیدکنندگان را به جان هم می اندازد و با رقابت گاها به قیمت هایی بالاتر از جهانی هم رسیده می‌شود. معمولا در این رینگ قیمت دلار را برای ما بین ۴۳ تا ۴۷ و ۴۸ و کمی پایینتر نظر دارند. این کاتد بعد از چند روز بارگیری می شود و به کارخانه می آید، مشکل قطع برق هم داریم و همچنین از دولت درخواست گازوئیل می کنیم که سهمیه مناسبی هم به ما تعلق نمی‌دهند. در ادامه و پس از فرایند تولید بعد از بارگیری، گمرک برای صادرات محصول قیمت بالاتر از قیمت جهانی قیمتگذاری می نماید. در نهایت هم با این کالا با دو سه درصد زیر قیمت جهانی فروش می رود. سوال این است دولت نفت خود را اینطور می فروشد؟ چرا از ما توقع دارد دلارمان را بالاتر از قیمت جهانی برگردانیم؟ دولت قانونی می گذارد و می گوید باید پولتان را ۸۰ روزه در نیما عرضه کنید و دلاری را که در بورس به ما ۴۳ تا ۴۷ تومان داده اند را ۴۰ تومان می‌خواهند. این جا باید نامه نگاری کنیم. در پتروشیمی نامه نگاری شده و برخی شرکت ها را از لیست خارج کرده اند تولیدکنندگان مس هم باید اینکار را انجام دهند.
وی افزود: نکته دیگر در مورد ارزش افزوده این است که من ارزش افزوده را نقدا می دهم و سریعترین زمانی که ارزش افزوده‌ام را می گیرم ۹ ماه بعد است و با توجه به تورم ارزش پول من با ۴۰ درصد کاهش مواجه است.
نساجی: صنایع پایین دستی ما در حلقه های بعدی هم مشکل دارد
مهندس نساجی به نمایندگی از شرکت دنیای مس مطرح کرد: در کشور ترکیه دو سه تولیدکننده شیرآلات داریم که شیرآلات گاز تولید می کنند. تولید کنندگان ایرانی مجموعا در حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار عدد شیر در روز ظرفیت تولید دارند ولی در ترکیه شرکتی هست که روزانه ۵۰۰ هزار عدد ظرفیت تولید دارد. حدود ۷ سال قبل شرکت ایتالیایی شیر به ظرفیت ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار تا در روز تولید می کرد و بخشی از بازار ایران و ترکیه را داشت اما امروز ترک ها سرمایه گذاری کرده‌اند و این ۵۰۰ هزار عدد در روز تنها توسط یک شرکت در ترکیه تولید می شود.
وی تشریح کرد: متریال این شیرالات از کجا تامین می شود؟ برنج می خواهد؟ مواد اولیه مس آن از کجا تامین می شود؟ در کشور توان رقابت را داریم و شیر ساز ما می تواند بهای تمام شده اش را به لحاظ متریالی پایین بیاورد ولی به لحاظ حجم تولید نمی تواند. باید یادآور شوم که صنایع پایین دستی ما در حلقه های بعدی هم مشکل دارد و باید برای این بخش هم چاره‌ای اندیشیده شود.
کشاورزی: برای طرح‌های معدنی و صنعتی، مقیاس معادن و صنایع صرفا بزرگ مقیاس نباشد
مهندس کشاورزی به نمایندگی از شرکت توسعه معادن صدرجهان در ادامه عنوان کرد: مشکل اینجاست که برای طرح‌ها، مقیاس معادن بزرگ است و ما همیشه تلاش کردیم این موضوع را جا بیاندازیم که معادن کوچک مقیاس با معادن بزرگ مقیاس و همچنین صنایع کوچک با صنایع بزرگ فرق دارد. به طور مثال یک‌معدن بزرگ برای پرداخت حقوق دولتی مشکلی ندارد ولی نباید روال پرداخت آنها را به معادن کوچک مقیاس تعمیم داد.
مهندس کشاورز خاطرنشان کرد: طرح نوشته شده و متاسفانه با همان مقیاس بزرگی که در ذهن مسئولین هست، نگاشته شده است.
محقق: مشکل اصلی ما نحوه قیمت گذاری مس است
مهندس محقق به نمایندگی از شرکت مس شهید باهنر گفت: مشکل اصلی ما نحوه قیمت گذاری مس است. اگر به یاد داشته باشید تا دو سال گذشته نحوه قیمتگذاری مس عادلانه تر بود ولی از زمانی که این نحوه قیمتگذاری تغییر کرد صادرات با مشکلات بسیاری مواجه شد. در آن برهه اگر ۵ یا ۶ هزار تن صادرات در سال داشتیم امروز به ۱۰۰۰ تن هم نمی رسد زیرا نحوه قیمتگذاری به صورتی است که صرفه صادراتی ندارد و اصلی ترین مشکل ما همین است.
وی عنوان کرد: ما امروز به فکر این هستیم که کاتد را از چین وارد کنیم و مواد اولیه‌مان را با قیمت پایین‌تری به دست آوریم حتی اگر بناست تهاتری باشد.
